Nieuwe Markt anno 1974 Gerard Reve draagt zijn onderscheiding
GAW Beeldbank CGR 28
GAW Beeldbank CGR 28
Op 21 maart 1975, bijna 35 jaar geleden (2010), liet de schrijver Gerard Reve zich uitschrijven uit het bevolkingsregister van Weert. Hij vertrok naar Frankrijk naar zijn ‘geheime Landgoed’ in het Franse dorpje Le Poët-Laval. Hoewel hij incidenteel nog wel in Weert vertoefde, kwam daarmee een eind aan een driejarig verblijf van Nederlands volksschrijver in de Van Hornestad.
Wonen deed hij in die tijd bij zijn vriend, steun en toeverlaat Guus van Bladel. Die had een appartement aan de Nieuwe Markt, toen nog een mix van historische schoolgebouwen, naoorlogse winkels met appartementen en een modern overdekt winkelcentrum. De markt zelf was een grote parkeerplaats. Reve vond daar in eerste instantie de nodige rust na de meer enerverende jaren in het Friese Greonterp, maar die omgeving werd hem op den duur ook weer te onrustig: ‘met al die auto’s die er parkeren en telkens weer starten’.
Reve voerde een leven grotendeels buiten de publiciteit. Reve had zijn zo winkels waar hij over de vloer kwam, waaronder bakker Smits op de Oelemarkt en boekhandel Willems. Reve citeerde tijdens de Boekenweek van 1974 zijn boeken in diens zaak en enkele malen schreef hij brieven aan de boekverkoper, waar hij ook privé over de vloer kwam. Zo zijn er brieven waarin hij vraagt op zoek te gaan naar een bepaalde uitgave van de gebroeders Grimm en dat hij verlegen zit om speciale inktlappen. Ook stak Reve zeer regelmatig kaarsjes aan bij het Maria-altaar in de St.-Martinuskerk (Reve was in 1966 katholiek geworden).
Tot zijn vrienden rekende hij ook Kasper de Gouw en Gerard Oetelaar en met Bert Boelaars indertijd redacteur van het kritische huis-aan-huisblad Op de Keper kreeg hij een nauwe band, nadat eerstgenoemde hem een redacteurschap bij het weekblad had aangeboden en hij dat had aanvaard. Meerdere malen verschenen schrijfsels van en over hem. Daaronder ook enkele oproepen om onder andere olie voor zijn lampen en om Mariabeeldjes in steen: ‘(één Kind geen bezwaar)’.
Verreweg de grootste indruk die Reve in het openbare leven in Weert maakte, is die van zijn ridderverheffing in de Orde van Oranje-Nassau in 1974. Onder grote belangstelling van ook landelijke media kreeg hij op de 29e april de versierselen opgespeld die bij zijn ridderverheffing hoorden. Die gelegenheid en wat erna gebeurde, de receptie op Koninginnedag zelf en de aubade en serenade van de Stedelijke Harmonie St. Antonius, kregen ruim aandacht van zowel landelijke als plaatselijke pers. De activiteiten werden door fotograaf Wil Linders op de gevoelige plaats vastgelegd. Aan hem heeft het archief dan ook een behoorlijk aantal foto’s van Reve in Weert te danken.
Overigens staan vele ‘wonderlijke’ wederwaardigheden over Reve in Weert vermeld in het in 2002 verschenen boek Koninklijke Jaren van bovengenoemde Bert Boelaars. Tot de verhalen over Reves doen en laten behoort ook het gadeslaan door Reve van allerlei scholieren van het Bisschoppelijk College vanachter zijn wit gekalkte raam met kleine kijkopening. Dat daaronder ook het bekijken van sportende knapen in de gymzaal van de school behoorde, moet dan wel met een korreltje zout genomen worden. Dat was vanuit zijn kamer bijna, zo niet volkomen onmogelijk.
Op woensdag 10 maart 2010 start in het Bibliocenter Weert aan de Wilhelminasingel een expositie over de jaren dat Gerard Reve in Weert woonde.
De expositie laat allerlei boeken en curiosa zien die tekenend zijn voor de relatie die Gerard Reve met Weert had. Veel is afkomstig uit het Gemeentearchief Weert maar voor het eerst is ook materiaal te zien dat afkomstig is van Weerter particulieren waar Gerard Reve contact mee had: enveloppen, brieven met verzoeken van allerlei aard, uitnodigingen en leesexemplaren. De expositie loopt tot 25 april 2010 en begeleidt de Nationale Boekenweek, die als thema TITAANTJES – Opgroeien in de letteren kent.
Op zondagmiddag 25 april heeft een Revemanifestatie in het Bibliocenter plaatsgevonden. Tijdens deze middag hebben enkele vrienden van Reve uit zijn Weerter jaren over hun ervaringen met hem gesproken.
Theo Schers
Gemeentearchief Weert
Land van Weert katern Typisch Weert rubriek Toen en noow 7 maart 2010
Gerard Reve in Weert, van dwaalgast tot blijver
Schrijvers van Limburg Literatuurportretten Reve