MAGAZIJN VAN MANUFACTUREN: de winkel van Cas Jansen-Meewis in stoffen in 1920
GAW Beeldbank 1079
GAW Beeldbank 1079
Als u de laatste dagen heeft genoten van een verfrissing op een van de terrasjes op de Markt in Weert dan hebt u ongetwijfeld kennis genomen van de vele activiteiten daar ter plekke. Dat waren in de eerste plaats de vele graaf-, leg- en bouwwerkzaamheden voor de glasvezelkabel. Maar als u de ogen wat meer naar boven hebt geslagen dan kon u ook zien hoe gewerkt werd aan de gevel van de ‘Weerter Bazaar’, het hoekpand Markt/Muntpromenade en het onderwerp van de foto van deze aflevering.
De straten in de binnenstad van Weert bieden al sinds jaar en dag een grote keur aan panden van kleine dan wel wat grotere nering. Met veranderende inzichten over het aanbieden van koopwaar en andere manieren van winkelen (funshoppen zoals dat tegenwoordig heet) is in de loop der tijd het nodige aan die panden versleuteld. Hoewel doordacht gedaan werd daarbij, zo gebiedt de eerlijkheid te zeggen, veel verprutst. Want hoe men het ook wendt of keert: de oorspronkelijke architectuur op de benedenverdieping moest er aan geloven. Raampartijen dienden groter te worden. En strakker. Was er behoefte aan nog veel meer inkijk dan kwam er een strakke pui met nog meer glas.
Vooral de jaren zestig van de vorige eeuw zorgden voor de nodige verandering. Maar ook vóór die periode werd er al druk vertimmerd. Zo zagen we in het verhaal over het voormalig pand van ‘Brands Quelle’ op de hoek van de Stationsstraat in de aflevering van Toen en Noow van afgelopen maart al dat de ramen van de bouw uit 1928-1929 al in 1939 werden vergroot. Die verbouwing kwam op het conto van een moderne grootgrutter uit het westen: Jamin.
In een aantal andere gevallen van verbouwing kwam daar in de laatste decennia een nieuwe metamorfoze overheen. De winkel moest nóg meer ‘open zijn’. Etalages waren niet meer nodig. De voorzijde van de winkel werd nu een en al kijkdoos. Inklapbare glaspartijen deden hun intrede zodat de klant zich niet meer één voor één door de voordeur hoefde te wurmen maar met groepen in één keer naar binnen kon stormen. Een wandeling door winkelstraten als Hoogstraat en Langstraat maakt snel de verschillende vormen van verminking zichtbaar.
De foto van deze week laat een opname zien van een pand met een vergelijkbare verbouwingsgeschiedenis. De situatie die nu op de schop gaat is het resultaat van een grote modernisering in 1959. Dat was voor de schoenenzaak van de firma Peters-Coolen. Van die verbouwing dateert onder andere ook de nu verdwenen metalen gegolfde boei. Architect was niemand minder dan Pierre Weegels, de Weerter architect die op vele plekken in Weert zijn sporen heeft achtergelaten. Nu valt over deze verbouwing wel het een en ander op te merken (het is zeker niet zijn meest geslaagde opdracht), maar het is wel een geluk dat de oplossing met de boei, cosmetisch van aard, een deel van de oorspronkelijke gevel heeft bewaard.
Wat ook tevoorschijn kwam waren de vage contouren van enkele letters aan de zijgevel. Een korte speurtocht door de beeldbank van het archief leverde de volledige tekst op: MAGAZIJN VAN MANUFACTUREN.
Dat is ook de situatie op de foto, die uit 1920 stamt. Hij toont duidelijk de tekst aan de zijgevel en de resten van de versiering onder de ramen die nu weer deels tevoorschijn komen. Het is deze raampartij die in 1959 sneuvelde. Overigens was ook deze gevel niet oorspronkelijk want in de jaren 10 werd het woongedeelte naast de winkel bij de zaak getrokken. Helaas is van deze verbouwing geen document bewaard gebleven maar men kan dat op een opname van rond 1900 bekijken. Zoals het opschrift op het raam links laat zien werd de winkel op dat moment geëxploiteerd door de firma Cas Jansen-Meewis. De inrichting van de etalages klopt met de tekst op de zijgevel. In een manufacturenwinkel kon men namelijk naast ‘kant en klare’ kleding allerlei stoffen krijgen. De benodigde garens, ritssluitingen en andere ‘frutsels’ waren er eveneens te koop.
Het precieze moment is mij nog niet bekend maar in de loop van de jaren dertig werd dit pand overgenomen door een andere bekende in Weert, de firma Paquay. Die begon er een bazaar, een Winkel van Sinkel maar dan op zijn Frans. Als herinnering daaraan kreeg het pand bij de verbouwing naar horeca als eerbetoon opnieuw de naam, ‘Weerter Bazaar’.
Theo Schers
Erfgoedcluster Weert
Land van Weert katern Typisch Weert rubriek Toen en noow 3 juni 2012